Najsłodsze odmiany truskawek – od czego zależy ich smak?

Smak truskawek jest zdecydowanie jedną z najważniejszych ich cech. Chociaż pod kątem uprawy bardzo duży nacisk kładzie się na odporność i plenność odmian, a w handlu na jędrność i wygląd, dla końcowego konsumenta kluczowy jest aromat i słodkość truskawek. Hodowcy wiedzą o tym, dlatego najsmaczniejsze owoce truskawek uzyskamy zarówno z nowych jak i starszych odmian. Wreszcie odmiana, chociaż jest bardzo istotna, nie jest jedynym czynnikiem decydującym o tym czy nasze truskawki będą słodkie. Jest ich znacznie więcej i warto być ich świadomym.

Jakie odmiany truskawek są najsłodsze?

Poszczególne odmiany truskawek różnią się wielkością owoców, kształtem, barwą, konsystencją miąższu, aromatem i oczywiście smakiem. Niezmiennie od lat największym uznaniem cieszą się słodkie truskawki. Poza smakiem odmiana powinna też spełniać inne cechy bardzo ważne dla uprawiającego, m.in.: pora dojrzewania, wydajność, odporność, typ uprawy czy przeznaczenie. Hodowcy nowych odmian od lat stawiają na te właściwości, niestety przez długi czas nie zwracając wystarczającej uwagi na smak owoców. Na szczęście uległo to zmianie, konsumenci są coraz bardziej świadomi (nie kupują już ‘wyłącznie oczami’), a w związku z tym wśród nowych odmian mamy coraz więcej bardzo smacznych truskawek. Ponadto w dobrych szkółkach wciąż można znaleźć pyszne starsze odmiany. Jedne z zdecydowanie najsmaczniejszych oraz najsłodszych odmian truskawek na rynku to:

• Odmiana Polka - jedna z najsłodszych odmian truskawek. Owoce mają silny aromat kojarzący się z poziomkami. Są kuliste, wyrównane, ciemnoczerwone, z soczystym, pełnym miąższem. Wielkością i wyglądem przypomina tradycyjne, stare odmiany truskawek, takie jak np. Senga Sengana. Ze względu na miękkość owoców jest odpowiednia do spożycia na świeżo, do handlu na rynku lokalnym i przetwórstwa. Dobrze sprawdza się też w uprawach ekologicznych, ze względu na stosunkowo dużą odporność na choroby grzybowe.

• Odmiana Limalexia - odmiana wyhodowana kilka lat temu, która wyróżnia się doskonałym słodkim smakiem truskawek. Owoce są soczyste, aromatyczne o bardzo przyjemnej konsystencji. Jej pozostałe zalety to duże i atrakcyjne truskawki, wyjątkowo wysoka odporność oraz sprawdzanie się w bardzo wielu systemach uprawowych. W efekcie to jedna z najlepszych odmian do uprawy ekologicznej i zdecydowanie nie tylko. Bardzo dobrze sprawdza się do sprzedaży detalicznej (w przypadku transportu na dalsze odległości wymaga odpowiedniego nawożenia ze względu na średnią jędrność) i uprawy amatorskiej (dostępna w naszej Szkółce od jesieni 2024).

• Odmiana Rumba - obecnie jedna z najpopularniejszych odmian w Polsce. Plonuje bardzo wcześnie, ma atrakcyjne, jędrne owoce z połyskiem, wysoką wydajność i stosunkowo dobrą odporność. Ponadto miąższ truskawki jest słodki i soczysty. To odmiana przeznaczona wyłącznie na rynek profesjonalny, bardzo dobra do sprzedaży deserowej, odpowiednia do przetwórstwa. Nie jest dostępna w sprzedaży detalicznej (z wyłączeniem sadzonek bardzo niskiej jakości z nielegalnych źródeł amatorskich).

• Odmiana Grandarosa - polska bardzo smaczna odmiana o wyjątkowo atrakcyjnych owocach. Truskawki aromatyczne, słodkie a przy tym bardzo jędrne i duże. Plonuje obficie, wcześnie, na początku czerwca. Bardzo dobra do produkcji owoców deserowych w różnych systemach uprawy. Aby w pełni wykorzystać jej potencjał warto chronić ją przed nadmierną wilgocią (najlepiej sprawdza się w suche lata).

• Odmiana Malwina - jedna z najsmaczniejszych późnych odmian truskawek. Owoce wyjątkowo słodkie i aromatyczne. Smaczne, jeśli zrywane wcześniej, ale najsmaczniejsze zbierane w pełni dojrzałe. Obfituje w duże, atrakcyjne i jędrne owoce od początku do końca lipca (w uprawie tradycyjnej). Relatywnie odporna.

• Odmiana San Andreas - jedna z zdecydowanie najsmaczniejszych i najlepszych odmian powtarzających. Owoce mają słodki smak i przyjemny zapach . Są duże, jędrne i soczyste. Nie wykazują tendencji do drobnienia. Dobrze przechowują się. Plonuję około 5 miesięcy, od początku czerwca aż do później jesieni, utrzymując wysoki poziomo plonów. To bardzo dobra odmiana deserowa do uprawy na długi zbiór.

• Odmiana Mara des Bois - to stara odmiana powtarzająca o wyjątkowym smaku. Jej owoce są pełne, soczyste a przede wszystkim słodkie i bardzo poziomkowe. Plonuje w małe i średnie, miękkie truskawki. Truskawka idealna dla amatorów, nieodpowiednia natomiast zwykle do uprawy profesjonalnej.

Od czego zależy smak truskawek?

Najsłodsze odmiany truskawek to trend konsumencki, który przekłada się na rezultat ekonomiczny. Są poszukiwane na rynku, nie tylko jako owoce deserowe. Wiele powyższej wspomnianych odmian dobrze nadaje się do przetwórstwa. Smaczność (subiektywna) czy słodkość owoców truskawek jest cechą odmianową. Zależy od zawartości cukrów, witamin, soli mineralnych i innych związków aktywnie czynnych, a także od poziomu kwasowości. Jednak trzeba zdać sobie sprawę, że genetyka nie jest jedynym czynnikiem, bardzo dużo zależy od warunków uprawy i sposobu pielęgnacji. Co sprawia, że truskawki są słodkie, a przez co mogą nabierać gorszego smaku (np. kwaśnego lub gorzkawego)?

Czynniki, dzięki którym uzyskuje się smaczne truskawki:

• Pogoda - truskawki preferują umiarkowane temperatury i wystraczającą ilość światła słonecznego. Czynnikiem szkodliwym, na który nie ma się wpływu, zwłaszcza w uprawie gruntowej na otwartym polu, jest chłodna i mało słoneczna, deszczowa pogoda. Truskawki mają wtedy m.in. niższą zawartość fruktozy. Nieco mniej uzależnione od czynników zewnętrznych są uprawy pod osłonami. Tym samym w ich przypadku łatwiej jest uzyskać plon dobrej jakości, tj. duże i smaczne truskawki.

• Stanowisko, miejsce uprawy - zakładanie plantacji truskawek w miejscu słonecznym powoduje, że owoce zawierają więcej cukrów. Ponadto truskawki zazwyczaj smakują lepiej w uprawie na glebach lżejszych i średnio zwięzłych, lekko kwaśnych.

• Nawadnianie upraw w czasie susz - sprawia, że owoce są większe i mają lepszą konsystencję miąższu. Niedobór wody sprawia, że są mało soczyste.

• Prawidłowe nawożenie azotem - niedobór pierwiastka ogranicza syntezę cukru w owocach. Jednocześnie nadmiar sprawia, że owoce są nadmiernie miękkie, mało trwałe, mocno uwodnione, co pośrednio może wpływać na pogorszenie smaku. Znaczenie ma także forma azotu. Nadmiar postaci amonowej sprawia, że owoce są kwaśniejsze i słabiej wybarwione (szczegóły na temat nawożenia truskawek azotem i innymi minerałami znajdziesz w tym artykule).

• Nawożenie wapniem i potasem - poprawia trwałość owoców i zdolność przechowywania. Jędrne owoce, dłużej utrzymujące świeżość są smaczniejsze. Z kolei nawożenie potasem ogranicza „kwaśność” owoców (więcej informacji o nawożeniu wapniem i potasem oraz innymi ważnymi minerałami przeczytasz tutaj).

• Stosowanie stymulatorów zawierających aminokwasy - poprawia to cechy fizyczne i chemiczne owoców, m.in. zwiększa zawartość brix.

• Zrównoważone stosowanie mikroelementów - ich niedobór jest nie tylko przyczyną zaburzenia rozwoju sadzonek, ale pogarsza smak owoców.

• Dojrzałość i świeżość – owoce w pełni dojrzałe, a nie przejrzałe, zjedzone świeżo po zerwaniu są oczywiście najsmaczniejsze.

• Dobra masa liści - wbrew pozorom nie szkodzi owocom, lecz sprawia, że są chronione przed nadmiernym nasłonecznieniem. Ubogie ulistnienie sadzonek zazwyczaj wiąże się z obniżeniem jakości owoców.

• Większy nacisk na profilaktykę ochrony przed agrofagami, a także ekologiczne metody - nadmierne stosowanie pestycydów, szczególnie wybranych, może powodować, że truskawki mają bardziej kwaśny smak. Z kolei występowanie niektórych chorób grzybowych sprawia, że truskawki mogą być kwaśne lub gorzkawe, nawet gdy na owocach nie widać niepokojących, wyraźnych symptomów. Dlatego większa profilaktyka, a także ekologiczne metody uprawy pomogą wyprodukować słodkie truskawki.

Jak mierzona jest słodkość i smak truskawek?

Jednym z parametrów, który określa słodkość i smak owoców truskawek jest poziom Brix. W praktyce oznacza procentowy udział cukru w owocach. Można go zmierzyć przy pomocy refraktometru. Truskawka powinna mieć brix na poziomie ok. 7, by spełniać normy. Im jest on wyższy tym lepiej. Bardzo istotna jest także kwasowość ogólna, związana z zawartością kwasów organicznych. U truskawek wynosi średnio 6,6 do 8,7 mg/kg.

Oczywiście trzeba wziąć pod uwagę, że smaczność truskawek to w dużej mierze sprawa subiektywna, zależna od gustu konsumenta. Należy przy tym dołożyć starań, aby plon był nie tylko wysoki, ale cechował się dobrą jakością. Jedno jest pewne – słodkie odmiany truskawek zawsze cieszą się dużym zainteresowaniem, a więc warto iść w tym kierunku uprawy.